Podkowiańska wystawa o Wolności i Solidarności

W przededniu Święta Niepodległości Towarzystwo Przyjaciół Miasta-Ogrodu Podkowa Leśna, zaprosiło do dolnego kościoła św. Krzysztofa na otwarcie wystawy „O Wolność i Solidarność Podkowa Leśna 1976-1991.”
 
Wystawę otworzył przewodniczący towarzystwa Jacek Wojnarowski. Pomysłodawcą i realizatorem wystawy był Oskar Koszutski. Wystawa jest zrealizowana m.in. dzięki grantowemu wsparciu przez Samorząd Województwa Mazowieckiego. Patronat nad nią objął Marszałek Adam Struzik. Jacek Wojnarowski podziękował również ks. Wojciechowi Osialowi, proboszczowi parafii św. Krzysztofa, za udostępnienie dolnego kościoła i pomoc w organizacji wystawy. Jak stwierdził, trudno sobie wyobrazić lepsze miejsce dla tej wystawy, bo przecież większość działań opozycyjnych koncentrowała się właśnie tu, w kościele św. Krzysztofa.
 
Trudno wymienić wszystkich zabierających głos w trakcie otwarcia wystawy. Dla nas szczególnie interesujące wydały się wypowiedzi trzech osób.
Grzegorz Dąbrowski, który w latach 80-tych był bardzo młodym człowiekiem, podobnie jak inni, podkreślał ogromne zasługi ks. Leona Kantorskiego we wspieraniu opozycji. Ks. Kantorski w 1980 r. zorganizował w świątyni głodówkę na znak protestu przeciw uwięzieniu Mirosława Chojeckiego, co było powodem częstych odwiedzin SB w kościele. Podczas stanu wojennego był internowany. Wspierał działalność utworzonego w 1982 r. Terenowego Komitetu Oporu „Solidarność” /TKS/, działającego głównie na terenie Pruszkowa, Ursusa, Podkowy Leśnej, Grodziska Mazowieckiego, Milanówka i Piaseczna. W ogrodzie przykościelnym ustawił pierwszy w Polsce pomnik katyński nazwany Kalwarią Polską. Za swoją opozycyjną działalność ks. Leon Kantorski został odznaczony w 1998 r. Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Grzegorz Dąbrowski przypomniał jedno z kazań wygłoszonych w 1980 r. przez ks. Leona, w którym ksiądz wielokrotnie powtarzał zdanie: „Komunistom nie wolno wierzyć!”. Opowiedział też historię obrazu „Damy z łasiczką” (jednego z eksponatów) o twarzy Wojciecha Jaruzelskiego, który otrzymał w prezencie ślubnym, a który wbudzał powszechne zainteresowanie zgromadzonych na wystawie. Ślub odbył się w czasach PRL-u, a obraz był prezentowany licznie zgromadzonym uczestnikom ślubu, na schodach kościoła św. Krzysztofa. Swoje wystąpienie Grzegorz Dąbrowski zakończył wspomnieniem cioci, która była pielęgniarką w szpitalu wojskowym i bywała w domu Wojciecha Jaruzelskiego, robiąc mu zastrzyki. Jak stwierdził pan Grzegorz, silna wiara cioci i miłość bliźniego, nie pozwoliła jej „wykorzystać sytuacji”.
O ważnej roli podkowiańskiego kościoła w stosunkach polsko-węgierskich mówił Akos Engelmayer, Węgier, uczestnik powstania 1956 r. na Węgrzech, dyplomata i tłumacz, pierwszy ambasador wolnych Węgier w Polsce, dla którego Polska stała się drugą ojczyzną. W 1986 r. w podziemiach kościoła w Podkowie Leśnej przygotował wystawę fotografii na temat powstania w Budapeszcie w 1956 r., wystawianą potem w wielu miejscach. Tu, jak podkreślił, w trzydziestą rocznicę powstania, umieszczono pierwszą pamiątkową tablicę, poświęconą bohaterskiemu zrywowi Węgrów. Dzięki podziemnym wydawnictwom, działającym m.in. w Podkowie Leśnej, ukazało się wiele publikacji na ten temat. Na Węgrzech w tym czasie nikt nie podejmował tego typu działań. Przypomniał, że za wsparcie udzielane Węgrom ks. Kantorski został odznaczony orderem Imre Nagya. Kończąc swoje wystąpienie, drżącym ze wzruszenia głosem, podziękował mieszkańcom Podkowy za przyjęcie do swojego grona i stwierdził, że jest dumny z faktu bycia Podkowianinem.
Swoją działalności w podziemnych strukturach Solidarności wspominał również Wojciech Stawiszyński, odznaczony następnego dnia przez Prezydenta Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Był on inicjatorem i pierwszym szefem Terenowego Komitetu Oporu „Solidarność”. Stawiszyński zainicjował, a następnie kierował głęboko zakonspirowaną siatką o kryptonimie „Armenia”, organizującą produkcję urządzeń radiowych, zaś od 1983 r. kierował zapleczem organizacyjnym Radia „S”, a później również radiem.

Spotkanie zakończyła prezentacja wystawy przez jej twórcę Oskara Koszutskiego, który omawiając krótko dokumenty i zdjęcia znajdujące się w poszczególnych gablotach, podkreślił, że jest to wystawa, którą powinna zobaczyć przede wszystkim młodzież. Dlatego też apelujemy do nauczycieli historii szkół naszego powiatu i nie tylko. Skorzystajcie z zaproszenia Pana Oskara, który w ciekawy sposób przedstawi walkę o wolność i solidarność, dokumentując ją eksponatami prezentowanymi na wystawie. Chętni do spaceru po wystawie wspólnie z jej twórcą, proszeni są o wcześniejszy kontakt: tel. 0501189937, e-mail oskar.koszutski@neostrada.pl.

 

 

Polub nas na Facebook
Zobacz galerię: Wystawa o Wolności i Solidarności w Podkowie Leśnej


To może Cię zainteresować: