W niedzielę, 26 czerwca, o godz.19.00, w kaplicy kościoła pod wezwaniem Matki Bożej Bolesnej mogliśmy zobaczyć, pierwszy raz po renowacji, projekt pokrywy sarkofagu Józefa Piłsudskiego wykonany w gipsie przez Jana Szczepkowskiego, czołowego przedstawiciela polskiej sztuki Art Deco, który przez wiele lat mieszkał i tworzył w Milanówku. Pokrywę sarkofagu będzie można oglądać w tym miejscu jedynie przez 2 miesiące, przez pół godziny, w każdą niedzielę po mszy św. o godzinie 12:30. Miejsca, do którego zostanie przeniesiona po tym czasie - nikt nie zna.
Renowację przeprowadziła pani Natalia Więcek, w ramach pracy magisterskiej „Konserwacja i problematyka niestabilnego podłoża konstrukcyjnego projektu pokrywy sarkofagu Józefa Piłsudskiego na Wawelu autorstwa Jana Szczepkowskiego”, pod kierunkiem prof. dr Janusza Smazy przy konsultacjach z as. Andrzejem Kazberukiem, na Wydziale Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki ASP w Warszawie.
Z historią pokrywy sarkofagu mogą się Państwo zapoznać w artykułach Sarkofag Józefa Piłsudskiego wraca do Milanówka! oraz Projekt sarkofagu Józefa Piłsudskiego na Wawelu uratowany!
Efektami renowacji zainteresowanych było niewiele osób. Zabrakło również autorów renowacji, ale zastępca dyrektora MCK pani Elżbieta Abramczuk obiecała, że w niedługim czasie zorganizuje z nimi spotkanie. Pani burmistrz Wiesława Kwiatkowska serdecznie dziękowała księdzu proboszczowi Janowi Mężyńskiemu za czasowe udostępnienie kaplicy i radnemu Waldemarowi Parolowi za wsparcie logistyczne, a przewodnicząca Rady Miasta Małgorzata Trębińska dzieliła się z zebranymi swoimi wrażeniami z obrony pracy magisterskiej pani Natalii Więcek, szczególnie z wizualizacji sarkofagu w czerwonym kamieniu. Wizualizację próbowała pokazać na monitorze notebooka pani Elżbieta Abramczuk. Wspomniano również, że renowacji zostanie poddany także drugi wariant sarkofagu, ten z wizerunkiem Matki Bożej Ostrobramskiej.
Niestety, żadna z pań nie wspomniała o działaniach podejmowanych w przeszłości przez byłą dyrektor MCK Annę Osiadacz i jej następczynię – Anetę Majak, bez których najprawdopodobniej nie byłoby renowacji pokrywy sarkofagu.
Współpracę z ASP z dr Januszem Smazą nawiązała pani Anna Osiadacz, obecnie pełnomocnik dyrektora Muzeum Józefa Piłsudskiego ds. wizerunku i komunikacji. To za jej dyrektorowania została nawiązana również współpraca z Bankiem Gospodarstwa Krajowego i z Sejmem. Przy współpracy z Sejmem wielką pomoc okazała była wieloletnia posłanka, mieszkanka Milanówka – pani Alicja Olechowska.
Należy również przypomnieć, że właśnie dzięki tej współpracy w maju 2011 r. odbyła się pierwsza konserwacja 2 rzeźb z kolekcji Jana Szczepkowskiego ”Autoportret” oraz „Postać stojącego mężczyzny - Chopin”, które po powrocie były eksponowane w Galerii Ars Longa.
W grudniu 2011 r. oddano do konserwacji 8 projektów płaskorzeźb z tzw. „Kolekcji Sejmowej”: Sztuka, Wyzwolenie, Orka, Myśl Twórcza, Sport, Żniwa, Jabłonka oraz Jabłkobranie. Płaskorzeźby po konserwacji były eksponowane w przejściu z budynku głównego do budynku komisji sejmowych, w westybulu w Nowym Domu Poselskim oraz czasowo w Starym Domu Poselskim. Konserwację sfinansowała Biblioteka Sejmowa. Wielu mieszkańców Milanówka było zaproszonych przez panią Alicję Olechowską do Sejmu i mogło podziwiać efekty konserwacji.
W styczniu 2012 r. przekazano do konserwacji projekty 3 płaskorzeźb znajdujących się na fasadzie BGK: Miary, Wagi i Ptaszki. Konserwację płaskorzeźb i wykonanie ich odlewów w brązie, które można oglądać w siedzibie BGK - sfinansował bank.
Również w 2012 r. w marcu nawiązano kontakt z Muzeum Narodowym w celu wyjaśnienia praw do Ołtarza Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny oraz z Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku, w celu zorganizowania wystawy dzieł Jana Szczepkowskiego. Wystawa odbyła się w 2014 r. (Centrum przygotowuje plan wystaw z 2-letnim wyprzedzeniem), kiedy dyrektorem MCK była pani Aneta Majak. Konserwację rzeźb prezentowanych na wystawie sfinansowało Centrum Rzeźby Polskiej.
Warto pamiętać o tym, że ratowanie kolekcji Jana Szczepkowskiego bardzo wspierał profesor Jan Smaza, z którym po odejściu pani Anny Osiadacz, współpracowała dyrektor MCK pani Aneta Majak. To Aneta Majak rozpoczęła rozmowy z ASP związane z konserwacją pokrywy sarkofagu. W lipcu 2014 r. uzyskała zgodę konserwatora zabytków. Uzgodniono jednak z ASP, że podpisanie umowy na konserwację zostanie wstrzymane do czasu uzyskania absolutorium przez panią Natalię Więcek, co nastąpiło w styczniu 2015 r. Tak więc decyzja o renowacji pokrywy zapadła w 2014 r., a nie jak podano na stronie internetowej Urzędu Miasta i w folderze - w 2015 r. Pani Aneta Majak zabiegała również o znalezienie miejsca na ekspozycję pokrywy sarkofagu po jej powrocie z konserwacji. Niestety, zabiegi nie zakończyły się sukcesem, mimo iż eksponowaniem pokrywy sarkofagu próbowała także zainteresować Belweder. Ten jednak zgodził się jedynie na jej przechowanie w magazynie. Może warto ponowić rozmowy z Belwederem, przecież obecnie inna ekipa nim zarządza. Jednego jestem pewna. Do czasu znalezienia miejsca na ekspozycję obu wariantów pokrywy sarkofagu, nie należy podpisywać umowy na renowację drugiej pokrywy.
Niepokoi fakt, że pani Anna Osiadacz była jedyną osobą, która powiadomiła media o obronie pracy magisterskiej pani Natalii Więcek i zaprosiła na tę obronę Telewizję Polską, że Urząd Miasta nie podejmuje żadnych nowych działań związanych zarówno z Walerią i Turczynkiem, jak i z kolekcją Jana Szczepkowskiego, a przecież wydaje się, że jest teraz ku temu sprzyjający klimat. Nasi sąsiedzi złożyli wiele wniosków na dofinansowanie różnych projektów. Chcą wykorzystać ostatnią nadarzającą się szansę. Czy pomyślano o tym w milanowskim magistracie? Czy złożono wnioski do RPO 5.3 na lata 2014-2020 - Dziedzictwo kulturowe. Program umożliwiał aplikowanie o dofinansowanie 2 typów projektów: „Poprawa dostępności do zasobów kultury poprzez ich rozwój i efektywne wykorzystanie” oraz „Wzrost regionalnego potencjału turystycznego poprzez ochronę obiektów zabytkowych”. Niestety, przedłużony termin na składanie wniosków mija 30 czerwca.