Depresja, jest to nastrój lub stan emocjonalny nacechowany smutkiem, brakiem aktywności i zmniejszoną zdolnością do cieszenia się życiem.
Światowa Organizacja Zdrowia uznała depresję za najbardziej rozpowszechnioną chorobę na świecie. Z badań przeprowadzonych w Stanach Zjednoczonych wynika, że przed 1905 r. odsetek osób, które w całym swym życiu uległy poważnej depresji wynosił 1%. W wielu krajach prawdopodobieństwo pogrążenia się w którymś momencie życia w głębokiej depresji jest dla osób urodzonych po 1955 r. trzykrotnie większe niż dla ich dziadków. W każdym kolejnym pokoleniu pierwszy atak depresji występuje w coraz młodszym wieku.

Objawy depresji:

• Głęboki smutek, beznadziejność, pesymizm, uczucie pustki,
• Brak umiejętności cieszenia się życiem i odczuwania przyjemności,
• Obniżenie poczucia własnej wartości, podwyższona samodeprecjacja,
• Zmniejszenie energii i witalności, znużenie,
• Powolność myślenia, działania i decydowania,
• Brak koncentracji poznawczej, zanik zainteresowania otoczeniem,
• Zaburzenia apetytu i zmiany masy ciała,
• Zaburzenia snu lub bezsenność,
• Rozmyślania o śmierci.

Osoba wykazująca przynajmniej pięć z dziewięciu objawów, przez co najmniej dwa tygodnie, cierpi w sensie klinicznym na dużą depresję, a wykazująca przynajmniej dwa z dziewięciu objawów, przez co najmniej dwa tygodnie, cierpi w sensie klinicznym na łagodną depresję. W przypadku osób będących w żałobie diagnozowanie depresji należy opóźnić o 2 miesiące.

Co sprzyja depresji? Z badań wynika że: cukrzyca, niedoczynność tarczycy, bezdech śródsenny, mononukleoza, przewlekła infekcja, zaburzenia równowagi hormonalnej, niedożywienie, choroba serca, nowotwór, udar, choroba Parkinsona, choroba Alzheimera.
Osoby karmione mlekiem matki i nie przekarmiane białkiem zwierzęcym we wczesnym okresie życia wykazują większą odporność na depresję.

Specjaliści wyróżniają kilka rodzajów depresji:

• Depresje endogenne - mają podłoże organiczne i wywołane są prawdopodobnie przez biochemiczne zaburzenia funkcjonowania mózgu lub systemu hormonalnego czy też nerwowego. Tego rodzaju depresje są z powodzeniem leczone lekarstwami przeciwdepresyjnymi.
• Depresje egzogenne (psychogenne) - są reakcją na stresujące, traumatyczne zdarzenia dokonujące się w świecie zewnętrznym osoby, odpowiedzią na konkretną stratę, z którą trudno się pogodzić.
• Depresja neurotyczna - Jest reakcją na permanentne stresy i niepokoje życia.

Depresja może pojawić się również u dziecka. Głównymi objawami są: smutek, brak zainteresowania zabawą z rówieśnikami, narzekanie na zmęczenie, mała zdolność cieszenia się, zmiany apetytu.

Depresja poza tym, że jest stanem chorobowym to wywiera znaczny wpływ na przebieg innych chorób i przebieg rekonwalescencji. Zwiększa śmiertelność osób dotkniętych udarem mózgu i zawałem serca oraz osób starszych, gorzej rokuje przy chorobach nowotworowych.

Zapobieganie depresji
Zapobiegać depresji możemy poprzez: właściwą dietę, ekspozycję na światło, regularny głęboki sen, zaangażowanie w satysfakcjonującą działalność, regularne ćwiczenia fizyczne, wsparcie społeczne. Zdaniem naukowców zgłębiających problemy depresji, pozytywny wpływ na psychikę człowieka mają również: terapia muzyką klasyczną i rezygnacja z muzyki zakłócającej pracę mózgu, unikanie negatywnego myślenia i rozczulania się nad sobą, respektowanie zasad moralnych, pielęgnowanie duchowego aspektu osobowości.
Mózg człowieka składa się w około 60 % z tłuszczu. Tłuszcze odgrywają kluczową rolę w budowie komórek nerwowych i osłonek nerwowych. Organizm sam wytwarza wiele niezbędnych do funkcjonowania mózgu cząsteczek tłuszczowych, ale niektórych organizm nie potrafi wytwarzać i mogą one być tylko pozyskiwane z zewnątrz wraz z jedzeniem.
Do najważniejszych tłuszczy pozyskiwanych z jedzenia i będących składnikiem budulcowym mózgu należą kwasy tłuszczowe omega – 3. Kwasy tłuszczowe omega–3 występują w: rybach, dziczyźnie, orzechach, migdałach i nasionach oleistych (len, sezam, słonecznik), warzywach liściastych, glonach, algach. W XX wieku zmiana w składzie pasz hodowlanych, spowodowała znaczne zmniejszenie zawartości kwasów tłuszczowych omega-3 w mięsie zwierząt hodowlanych i ryb, powodując drastyczny spadek spożycia tłuszczy omega-3 przy jednoczesnym znacznym wzroście tłuszczy omega-6, wynikającym z nadmiaru spożycia: pasztecików, frytek, kurczaków panierowanych, drożdżówek, sosów, serów, hamburgerów.
Prawidłowa proporcja tych tłuszczy wynosząca 1:1, osiągnęła patologiczną wartość 1:50.

W sytuacji niedoboru tłuszczy omega-3, sygnały biegnące szlakami nerwowymi ulegają zniekształceniu. W neuronach następuje deformacja sygnałów przekazywanych z pomocą serotoniny i dopaminy .
Serotonina (hormon szczęścia) jest związkiem chemicznym sprzyjającym wygaszaniu reakcji stresowych. Zaburzenie jej działania powoduje brak autokontroli nad stresem, co skutkuje eskalacją reakcji stresowej i wystąpieniem depresji.
Dopamina jest związkiem chemicznym szczególnie aktywizującym lewą część kory czołowej, czyli obszar mózgu kreujący odczuwanie dobrego nastroju i wolę realizacji różnych celów. Brak dopaminy skutkuje bezczynnością, bezwolnością i niechęcią do każdego działania.

W przypadku wystąpienia depresji należy przeprowadzić suplementację polegającą na spożywaniu oleju wytwarzanego z ryb. Ponieważ morza są zanieczyszczone ściekami przemysłowymi (rtęć, arszenik, dioksyny, bifenyle polichlorowane) należy zażywać tłuszcz molekularnie destylowany (informacja umieszczona na etykiecie opakowania). Olej wytwarzany z ryb można również z powodzeniem zastąpić: nasionami lnu lub sezamu (2 łyżki dziennie), 4-6 orzechami włoskimi (większa ilość zakwasza organizm), 4-6 orzechami laskowymi, 3 migdałami (zjadane systematycznie zapobiegają zawałowi), 1 łyżką pestek słonecznika i pestek dyni ( pestki dyni są szczególnie ważne w diecie mężczyzn).

W swoim wykładzie profesor Zdzisław Ples zachęcał do ograniczenia spożycia wieprzowiny, zwiększenia spożycia różnego rodzaju kasz, a także zwracał uwagę na rolę ruchu w zapobieganiu depresji podkreślając, że ruch jest nawet ważniejszy od diety.

Dziękuję profesorowi Zdzisławowi Plesowi za przesłanie prezentacji, która pomogła mi w napisaniu tego artykułu.