„Od stylu dworkowego do modernizmu” to tytuł spaceru ulicami Podkowy Leśnej, który zorganizowało podkowiańskie Centrum Kultury i Inicjatyw Obywatelskich. Spacer prowadziła i wiele ciekawych informacji o willach i historii miasta przekazała Agnieszka Wojcierowska. W spacerze wzięło udział wiele osób mieszkających również w okolicznych miejscowościach.
Spacer rozpoczęliśmy w pięknym ogrodzie kościoła pod wezwaniem św. Krzysztofa. Tu pani Agnieszka wspomniała o idei miast ogrodów Howarda (miasta oparte na planie koła, wewnątrz koła przestrzeń publiczna i budynki mieszkalne oraz szkoły, w pasie okalającym zakłady przemysłowe, usługowe i handlowe). Podkowa Leśna z wielu miast lub dzielnic Warszawy, które pretendują do nazwy miast-ogrodów, układem urbanistycznym jest najbliższa idei Howarda. Podkowa uzyskała status miasta 1 stycznia 1969 r., a w 1981 r. została wpisana do rejestru zabytków ze względu na układ urbanistyczny, zabudowę i zieleń.
Kościół pod wezwaniem św. Krzysztofa, patrona podróżnych, kierowców i lotników, w którego ogrodzie miało miejsce spotkanie spacerowiczów, został zaprojektowany przez Brunona Zborowskiego, jako kościół-ogród. Zbudowano go w 1933 r. dzięki m.in. funduszom Automobilklubu Polski oraz Aeroklubu Rzeczypospolitej Polskiej. Konsekrowany był w tym samym roku. Ciekawe rozwiązanie przestrzenne – otwarcie niewielkiego wnętrza kościoła na obrośnięte pnączami pergole, tworzące „zieloną nawę”. Kościół był później rozbudowany o plebanię i boczne skrzydło. W kościele odbywały się pierwsze msze bitowe skomponowane przez Katarzynę Gertner.
Po wyjściu z ogrodu kościoła św. Krzysztofa udaliśmy się ul. Kościelną do alei Lipowej, a następnie ulicami: Juliusza Słowackiego, Henryka Sienkiewicza, Jana Pawła II, Bluszczową do Parkowej i Storczyków.
Mijaliśmy willę „Błękit” zbudowaną w 1928 r. oraz tył pałacyku myśliwskiego Stanisława Lilpopa, zbudowanego w pierwszym dziesięcioleciu XX wieku. Chwilę zatrzymaliśmy się przy willi „Krywojta” zbudowanej w stylu dworkowym, który charakteryzują portyki kolumnowe, eleganckie, harmonijne fasady. Willa została zbudowana w latach 1928-29 dla Henryka Zabłockiego, dyrektora fabryki Norblina.
Przy ul. Słowackiego mieliśmy okazję zobaczyć willę zbudowaną w 1937 r., uchodzącą za jeden z najpiękniejszych przykładów architektury letniskowej, zaś po drugiej stronie ulicy pięknie utrzymaną willę drewnianą.
Na rogu ulic Sienkiewicza i Ejsmonda uczestnikom spaceru Agnieszka Wojcierowska zwróciła uwagę uczestników spaceru na willę „Pomianówka”, zbudowaną w stylu modernistycznym, charakteryzującym się bryłą prostą, geometryczną, pozbawioną dekoracji – „domy-pudełka” i „domy-okręty”, o płaskich dachach i dużych, pasmowych oknach.
Ulicą Bluszczową doszliśmy do Figury Matki Boskiej ustawionej u zbiegu ulic Bluszczowej, Kwiatowej i Parkowej, w miejscu wmurowania kamienia węgielnego Podkowy Leśnej. Na cokole z czerwonego piaskowca podano datę założenia Podkowy Leśnej (1925 r.) oraz wymieniono założycieli: „Siła i Światło” S.A, Bank Spółek Zarobkowych, Spółka Akcyjna „Elektryczne Koleje Dojazdowe” oraz Stanisław Wilhelm Lilpop, który przekazał ziemię. Figurę Matki Boskiej wykonała Aurelia Jaworska, w białym marmurze, w stylu art deco.
Następnie podziwialiśmy Willę Bertoniego, łączącą elementy architektury dworkowej i ludowej. położoną przy ul. Storczyków w Podkowie Leśnej Zachodniej, zbudowaną przez Karola Bertoniego, uchodzącego za założyciela polskiej służby dyplomatycznej, w połowie lat 20. XX w. oraz po powrocie na ulicę Parkową willę architekta Stanisława Futasewicza pierwszego właściciela willi i jej twórcy, stanowiącej przykład architektury nawiązującej do tradycji polskiego dworu.
To może Cię zainteresować: