W dniu 26 października mieliśmy okazję wysłuchać bardzo ciekawego wykładu "Badania laboratoryjne w profilaktyce chorób w różnym okresie życia", który wygłosiła mgr Maria Hardt w sali konferencyjnej Urzędu Miasta przy ul. Spacerowej 4.  Na wykład zaprosił nas Milanowski Uniwersytet Trzeciego Wieku (MU3W). Wykład na ten temat to jedna z pozycji bardzo bogatego programu semestru zimowego, cyklu "Medycyna". Pierwszy wykład z tego cyklu "Rak to nie wyrok" wygłosił 19 października dr n. med. Paweł Piotrowski.

Na początku wykładu Maria Hardt  przypomniała, licznie zgromadzonym słuchaczom, jak ważne są badania laboratoryjne w postawieniu trafnej diagnozy medycznej, a także w profilaktyce różnych chorób. Przekazała  też  szereg interesujących i przydatnych informacji o badaniach laboratoryjnych, które powinny być wykonywane w diagnostyce schorzeń, w różnym okresie naszego życia.

Wiek niemowlęcy

Poziom bilirubiny u noworodków, powstającej z powodu rozpadu hemoglobiny płodowej nie powinien przekroczyć 16 mg/100 ml. Poziom wyższy jest niebezpieczny dla mózgu. Dzieci z niską wagą urodzeniową mogą mieć obniżony poziom glukozy. U niemowlaków może również wystąpić niedobór żelaza. Maria Hardt zwróciła uwagę na pozytywne skutki karmienia piersią, podczas którego matka przekazuje dziecku przeciwciała, co jest szczególnie ważne w okresie niemowlęcym, kiedy to wątroba nie jest w pełni zdolna do syntezy białek odpornościowych.

Dzieci i młodzież

Maria Hardt podkreśliła wagę diety niskocholesterolowej w tym okresie życia dla gospodarki lipidowej człowieka dojrzałego, podkreślając, że czynnikiem cholesterotwórczym są nie tylko tłuszcze, ale również węglowodany. U dzieci i młodzieży dość często występuje niedokrwistość, spowodowana nie tylko niskim poziomem żelaza, ale również niskim poziomem witaminy B-12 i kwasu foliowego, /u wegetarian/. Po to, by trafnie ocenić źródło niedokrwistości, należy badać wielkość krwinek czerwonych.
Nowym zjawiskiem jest występowanie u młodzieży cukrzycy typu II /towarzyszącej nadwadze/.Powodem jest spożywanie przez młodych ludzi żywności przetworzonej.
 
Wiek dojrzały
 
Na dolegliwości tego wieku wpływa w dużym stopniu tryb naszego życia: niewłaściwa dieta, palenie tytoniu, nadużywanie alkoholu, mała aktywność fizyczna, czego efektem mogą być:
  • Nietolerancja glukozy, cukrzyca, choroby nerek i miażdżyca - efektem są: podwyższenie ciśnienia tętniczego, obniżenie poziomu dobrego cholesterolu HDL, zaburzenia krzepnięcia i tendencja do zakrzepicy, uszkodzenie nerek, znaczne osłabienie zdolności widzenia. Prawidłowy poziom glukozy we krwi nie powinien przekraczać 100 mg/100 ml. Wskaźnik na poziomie 100-126  mg/100ml świadczy o upośledzeniu tolerancji glukozy. Bada się również wskaźnik przesączania kłębuszkowego GFR /MDRD./ Poziom prawidłowego przesączania >60 ml/min, wartości od 15 do 29  ml/min świadczą o ciężkim uszkodzeniu nerek, przy poziomie poniżej 15 ml/min konieczne są dializy.
  • Zaburzenia gospodarki lipidowej - prowadzą do niewydolności krążenia, choroby niedokrwiennej serca oraz udaru. Diagnozując czynniki ryzyka, badamy: poziom prawidłowy cholesterolu < 200,mg/100ml, stosunek całkowitego cholesterolu do cholesterolu HDL (dobry)> 20%, LDL cholesterol (zły)< 120 mg /100ml, trójglicerydy < 150 mg/100ml/, CRP<0,3mg/100ml. Podwyższony poziom CRP świadczy o poważnym zagrożeniu chorobą wieńcową, przy czym wysoki wskaźnik CRP może również świadczyć o infekcji bakteryjnej.
  • Helicobakter  pl.– powodujący stany zapalne żołądka i jelit, jest zarazem czynnikiem onkogennym (najlepiej badać poziom antygenu w kale). Leczy się tylko wówczas, gdy jest powodem dolegliwości klinicznych.
  • Niedoczynność tarczycy (choroba Hashimoto) – szybkie zwiększenie wagi ciała, senność, podłoże autoimmunologiczne (organizm atakuje własne komórki), TSH podwyższone, leczy się łatwo, może wystąpić w każdym wieku.
  • Nadczynność tarczycy – TSH niskie, podłoże jw. Może być przyczyną osteoporozy.
  • Reumatoidalne zapalenie stawów -  podłoże jw., wykrywa się poprzez badanie wskaźnika RF lub przeciwciał anty CCP.  Choroby, których podłożem jest autoagresja, często uaktywnia infekcja wirusowa.
  • Przerost gruczołu krokowego –  poziom PSA< 4 jest wynikiem dobrym, stosunek wolnego PSA do całkowitego PSA,<25 % jest wskazaniem do biopsji. Poza tym raz w roku należy badać dynamikę wzrostu PSA .
  • Osteoporoza – ubytek kości, szczególnie duży w wieku dojrzałym, większe zagrożenie występuje u osób szczupłych. W laboratorium bada się OB., morfologię  poziom wapnia, fosforu i albumin we krwi lub poziom wapnia w moczu (zbiórka dobowa). Badaniem rozstrzygającym jest densytometria kości.
  • Cytologia - z uwagi na fakt, iż jest to badanie losowe (oceniamy tylko pewną grupę komórek) może się zdarzyć, że w tym polu nie znajdzie się komórek nieprawidłowych.  Wskazane jest więc, by cytologię wykonywać raz w roku, a najrzadziej raz na dwa lata.

Po wykładzie był czas na pytania i dyskusję. Wszyscy słuchacze mogli również otrzymać pisemne informacje zawierające normy hematologiczne oraz objaśnienia  symboli, które znajdują się na wyniku morfologii.

Maria Hardt jest mgr farmacji, analitykiem medycznym, specjalistą Laboratoryjnej Diagnostyki Medycznej i Zdrowia Publicznego, właścicielką Laboratorium Analiz Lekarskich w Grodzisku Maz. /rok zał .1983 /, od 10 lat we władzach Polskiego Towarzystwa Diagnostyki Laboratoryjnej. Aktywnie uczestniczy w pracach Krajowej Izby Diagnostów Laboratoryjnych. Jest również Prezes Stowarzyszenia Rodzin i Przyjaciół Osób Niepełnosprawnych w Grodzisku Maz .

Polub nas na Facebook


To może Cię zainteresować: